Αρτηριακή Πίεση

Αρτηριακή Πίεση

Τι ακριβώς είναι η αρτηριακή πίεση;

Αρτηριακή πίεση είναι η δύναμη που ασκείται από το αίμα σε ένα αγγειακό τοίχωμα καθώς ρέει μέσα στο αγγείο. Η αρτηριακή πίεση εξαρτάται από την ποσότητα του αίματος που ρέει μέσα στα αγγεία και από την αντίσταση που προβάλλουν τα αγγεία μας στη ροή του αίματος.

Τι σημαίνει συστολική (μεγάλη) και διαστολική (μικρή) πίεση;

Η καρδιά είναι μία μυϊκή αντλία που «χτυπά» συνεχώς, δηλαδή συστέλλεται και διαστέλλεται, με ρυθμό περίπου 60 - 80 φορές ανά λεπτό. Κάθε φορά που η καρδιά «χτυπάει», προωθεί αίμα στις αρτηρίες. Ως αποτέλεσμα αυτής της προώθησης αίματος η πίεση στις αρτηρίες αυξάνεται. Μεταξύ δύο χτύπων η καρδιά ξεκουράζεται και ξαναγεμίζει με αίμα. Αυτός είναι λοιπόν ο λόγος που η αρτηριακή πίεση εκφράζεται με δύο αριθμούς. Ο πρώτος αριθμός (συστολική ή μεγάλη πίεση) αντιπροσωπεύει τη δύναμη της πίεσης που ασκεί το αίμα στα αγγειακά τοιχώματα κατά τη διάρκεια της συστολής της καρδιάς, ενώ ο δεύτερος αριθμός (διαστολική ή μικρή πίεση) κατά τη διάρκεια διαστολής της καρδιάς. Η διεθνής μονάδα μέτρησης της αρτηριακής πίεσης είναι τα χιλιοστά της στήλης υδραργύρου (mmHg). Όταν λοιπόν ο καρδιολόγος σας θα πει ότι η πίεσή σας είναι 13 (ή πιο σωστά 130) με 8 (ή πιο σωστά 80) mmHg, αυτό ακριβώς μετράει.

Ποια είναι τα φυσιολογικά όρια αρτηριακής πίεσης;

Σε υγιείς ενήλικες η ιδανική αρτηριακή πίεση είναι κάτω από 120 mmHg για την συστολική και κάτω από 80 mmHg για τη διαστολική. Οποιαδήποτε τιμή αρτηριακής πίεσης μεγαλύτερη ή/και ίση με 140 mmHg για τη συστολική και μεγαλύτερη ή/και ίση με 90 mmHg για τη διαστολική θεωρείται υπέρταση. Στον παρακάτω πίνακα φαίνεται η κατηγοριοποίηση της αρτηριακής πίεσης και οι ορισμοί των σταδίων υπέρτασης με βάση τις μετρήσεις που πραγματοποιούνται στο ιατρείο σύμφωνα με τις νεότερες κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας:

Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η αρτηριακή πίεση δεν παραμένει σταθερή όλο το 24ωρο. Για το λόγο αυτό δεν μπορούμε με μία μόνο μέτρηση να χαρακτηρίσουμε ένα άτομο ως φυσιολογικό ή υπερτασικό. Για να βάλει λοιπόν ο καρδιολόγος τη διάγνωση της υπέρτασης απαιτούνται πολλαπλές μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης στο ιατρείο ή πολλαπλές μετρήσεις στο σπίτι από τον ίδιο τον ασθενή ή 24ωρη καταγραφή αρτηριακής πίεσης με ειδική συσκευή που ονομάζεται Holter πίεσης.

Πώς μετριέται η αρτηριακή πίεση στο ιατρείο;

Η πίεση μετριέται με το σφυγμομανόμετρο (πιεσόμετρο) εφόσον ιδανικά πληρούνται οι ακόλουθες προϋποθέσεις: 

• Θα πρέπει να αποφύγετε τη σωματική και έντονη πνευματική εργασία μία ώρα πριν τη μέτρηση.
• Δεν θα πρέπει να έχετε πιει καφέ ή αλκοόλ τουλάχιστον μία ώρα πριν τη μέτρηση.
• Δεν θα πρέπει να έχετε καπνίσει τουλάχιστον μισή ώρα πριν τη μέτρηση (φυσικά, καλό είναι να μην καπνίζετε καθόλου).
• Θα πρέπει να έχετε κενώσει την ουροδόχο κύστη σας.
• Δεν θα πρέπει να έχετε λάβει ρινικό εκνέφωμα (spray) που περιέχει φάρμακο που μπορεί να αυξάνει την αρτηριακή πίεση (ρωτήστε τον ιατρό σχετικά).
• H μέτρηση γίνεται σε ήρεμο περιβάλλον. Ο καρδιολόγος θα σας ζητήσει να  ξεκουραστείτε για περίπου 5 λεπτά και κατόπιν θα σας μετρήσει την πίεση σε καθιστή θέση με την πλάτη σας να ακουμπάει στη ράχη της καρέκλας και το μπράτσο σας να είναι ακουμπισμένο σε σταθερή επιφάνεια. Αν το μανίκι σας είναι σφιχτό θα πρέπει να ξεκουμπώνεται ή να αφαιρείται. Σε κάποιες περιπτώσεις μπορεί να σας ζητήσει να σταθείτε όρθιος/α για μερικά λεπτά και να επαναλάβει τη μέτρηση.
• Μην σας κάνει εντύπωση αν ο καρδιολόγος σας μετρήσει αρκετές φορές την πίεση και μάλιστα και στα δύο χέρια. Πρέπει να καταγράφονται τρεις μετρήσεις αρτηριακής πίεσης, με απόσταση 1 - 2 λεπτών καθώς και πρόσθετες μετρήσεις αν οι δύο πρώτες μετρήσεις διαφέρουν περισσότερο από 10 mmHg. Η αρτηριακή πίεση καταγράφεται ως ο μέσος όρος των δύο τελευταίων μετρήσεων.

Πώς μετριέται η αρτηριακή πίεση στο σπίτι;

Πολλές από τις παραπάνω προϋποθέσεις ισχύουν και για τις μετρήσεις στο σπίτι. Ο καρδιολόγος θα σας δώσει και ένα έντυπο ημερολόγιο αρτηριακής πίεσης όπου υπάρχουν αναλυτικές οδηγίες για τη σωστή μέτρηση της πίεσης στο σπίτι.